کویر مصر کجاست؟ سفری به دریای شن‌های طلایی ایران

کویر مصر یکی از شگفت‌انگیزترین جلوه‌های طبیعت ایران است که در دل استان اصفهان، میان تپه‌های طلایی و آسمانی پرستاره، آرام گرفته است. این کویر با سکوت سحرانگیز، آسمان بی‌انتها و شن‌هایی که زیر نور خورشید می‌درخشند، هر مسافری را به دنیای آرامش و خیال می‌برد. تپه‌های شنی در نزدیکی روستای مصر و همین طور وجود شترها و خودروهای مخصوص کویر نوردی، چنان جذابیتی به این منطقه داده‌‌اند که باعث جلب گردشگران داخلی و خارجی زیادی شده‌ است. در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر با این جاذبه دیدنی استان اصفهان آشنا شویم.

• آدرس: استان اصفهان، شهرستان خور و بیابانک، بخش جندق، روستای مصر (مشاهده روی نقشه)

کویر مصر ایران در نزدیکی روستایی به همین نام و در ۵۵ کیلومتری شمال خور، در میانه راه دامغان به نائین واقع شده است و از جاهای دیدنی اصفهان به شمار می‌رود. خانه‌های روستا در اوج سادگی و درست مانند خانه‌های سایر نقاط کویری ایران ساخته شده‌اند؛ دیوارهای کاه‌گلی، سقف‌های گنبدی و درهای چوبی که هرکدام هماهنگی خاصی با طبیعت کویر دارند. در کنار هر خانه، طویله کوچکی قرار دارد که اهالی در آن‌ها بوقلمون، بز و گاهی شتر نگه‌داری می‌کنند.

عکاس: مجید جعفری / گوگل مپ

• مسیر دسترسی اول: تهران، سمنان، دامغان، معلمان، جندق، کویر مصر (مشاهده مسیر روی نقشه)
• مسیر دسترسی دوم: تهران، قم، کاشان، نایين، اردکان، چوپانان، چاه‌ملک، فرخی، کویر مصر (مشاهده مسیر روی نقشه)

فاصله کویر مصر اصفهان تا تهران، ۶۲۲ کیلومتر است. در حرکت از تهران تا کویر مصر حدود هشت تا ۹ ساعت رانندگی در پیش دارید که از بزرگ‌راه امام رضا (ع) شروع می‌شود و باید به‌سمت سمنان و دامغان بروید. از دامغان راهی معلمان و جندق می‌شوید تا در نهایت از طریق جاده‌ای خاکی خود را به روستای مصر برسانید. اگر خودروی شاسی‌بلند دارید، می‌توانید از جاده خاکی سمنان-معلمان استفاده کنید که کوتاه‌تر است.

عکاس: مجید جعفری / گوگل مپ

• مسیر دسترسی: در صورتی که از سمت اصفهان راهی کویر مصر می‌شوید، باید ابتدا به نایین و سپس روستای جندق بروید. فاصله حدودا ۴۰ کیلومتری جندق، کویر مصر خاکی است.

فاصله بین اصفهان تا روستای مصر (کویر مصر) ۴۲۰ کیلومتر است و طی کردن این مسیر با خودرو به حدود پنج ساعت زمان نیاز دارد.

برای سفر به کویر مصر طبس با ماشین شخصی باید علاوه بر تجربه، خودروی مجهز و تجهیزات مناسب کمپینگ در کویر داشته باشید. لاستیک‌های خودرو باید مناسب باشند تا دچار پنچری نشوید؛ باک بنزین پر باشد و لاستیک زاپاس و چهار لاستیک اصلی خودرو تنظیم باد شوند. همراه داشتن آب کافی نیز از واجبات این سفر به شمار می‌رود.

عکاس: آرمین قوانلو / گوگل مپ

کویر زیبا است؛ اما به همان اندازه هم می‌تواند خشن و بی‌رحم باشد. تپه‌های شنی روان، خطر مار و عقرب گزیدگی، خطای دید در طول روز، تشنگی بیش از حد، گم‌شدن و... تنها گوشه‌ای از خطرات سفر انفرادی به کویر هستند. بنابراین، کسانی که برای اولین بار به چنین سفری می‌روند، بهتر است از تور کویر مصر استفاده کنند که شامل لیدرهای حرفه‌ای، اقامتگاه بوم‌گردی، بازدید از جاذبه‌های دیدنی اطراف و... می‌شود.

چگونه برای سفر به کویر آماده شویم؟ راهنمایی گام به گام برای تازه‌کاران

کویرهای ایران با طبیعتی سحرانگیز و بکر، مقاصدی بی‌نظیر برای کویرگردی‌های ماجراجویانه‌اند.

ماندانا بابوئی

مطالعه '16

کویر مصر از جاهای دیدنی روستای مصر در استان اصفهان است. این پهنه خشک، یکی از زیباترین کویر های ایران و از محبوب‌ترین مقاصد علاقه‌مندان به طبیعت گردی و کویرنوردی محسوب می‌شود. کویر مصر اصفهان توسط رشته کوه‌هایی از جانب غرب، جنوب غرب و جنوب شرق محاصره شده است که بخشی از سلسله جبال کوه‌های فلات مرکزی ایران به حساب می‌آید. کویر مصر در گودال‌هایی طبیعی در کوهپایه‌های این کوه، تپه‌های ماسه‌ای زیبایی را تشکیل داده که هدف گردشگری و کویرنوردی است.

مردم روستای مصر در سال‌های اخیر و به‌خصوص در ایام گردشگری، بیشتر به مشاغلی همچون اسکان و خدمات به مسافران کویر مصر می‌پردازند. اگرچه شهرت کویر مصر زندگی آنان را نیز تغییر داده است؛ اما پیش از این، آن‌ها بیشتر به کشاورزی و دامداری مشغول بودند و در کنار کاشت زعفران و گندم به پرورش شتر نیز اشتغال داشتند.

عکاس: ساره دوزنده / گوگل مپ

حدود ۱۰۰ سال پیش بنیان‌گذار روستای مصر فردی به نام یوسف بود که به شبانی و چراندن گوسفندان می‌پرداخت. عمر این روستا شاید بیشتر از یک قرن نباشد؛ اما همه آن را به نام مزرعه یوسف می‌شناختند تا آنکه قنات‌های روستا خشک و کم آب شد و یوسف را مجبور به حفر چاه با موتورهای دیزلی انگلیسی کرد. چند سال بعد از بهره‌برداری از این چاه، دوباره سفره‌های زیرزمینی آب پایین‌تر رفت؛ تا اینکه یوسف چاه عمیق‌تری را در کویر مصر اصفهان حفر کرد؛ به همین دلیل اهالی روستاهای هم‌جوار این روستا را «چاه دراز» نامیدند.

عکاس: محسن محجوب / گوگل مپ

از آنجایی که یوسف این نام را دوست نداشت، از اهالی خواست چون نام وی یوسف و داستان یوسف پیامبر نیز در سرزمین مصر اتفاق افتاده بود، از آن به بعد نام این روستا را مصر بنامند. اهالی روستا نیز که برای یوسف احترام زیادی قائل بودند، طبق گفته او عمل کردند.

کویر مصر ایران آب‌وهوایی گرم و خشک دارد و از همین رو در فصول گرم سال هوای بسیار گرمی بر منطقه حاکم می‌شود؛ اما با فرا رسیدن فصول سرد، وضعیت آب‌وهوا معتدل می‌شود. به‌طور کلی، در طول روز به‌خاطر تابش نور خورشید، هوا گرم است و با تاریک‌شدن هوا، دما کاهش می‌یابد و هوا رو به سردی می‌رود.

عکاس: حمیدرضا کمالی کاملی / گوگل مپ

با این اوصاف، بهترین زمان سفر به کویر مصر را می‌توان از آبان ماه تا اواسط اردیبهشت دانست؛ هرچند تماشای زیبایی‌ها و طبیعت بکر و آسمان پرستاره کویر مصر در ایران باعث شده است که در تمام ایام سال پذیرای طبیعت‌گردها باشد.

اکثر کسانی که به دل کویر می‌زنند، شب‌های کویر و کمپ‌زدن در طبیعت زیبای آن را از دست نمی‌دهند. با این حال، اگر به فکر کمپ‌زدن در کویر نیستید، می‌توانید از اقامتگاه‌ کویر مصر طبس استفاده کنید که شامل اقامتگاه‌های سنتی و بوم‌گردی و هتل‌های کویری می‌شوند.

عکاس: zahra rezaie / گوگل مپ

اغلب اقامتگاه‌های بوم‌گردی کویر مصر، خانه‌هایی بومی با معماری کاملا سنتی و کویری هستند که حس شیرین زندگی در کویر را برای مهمانان به ارمغان می‌آورند. از جمله هتل‌ها و اقامتگاه‌های کویر مصر می‌توان به هتل بالی، خانه سنتی تی دا، هتل بیاضه و... اشاره کرد.

• آدرس: استان اصفهان، شهرستان خور و بیابانک، خور، میدان فاطمی
• صفحه اینستاگرام: hotelbalikavir@
• شماره تلفن: ۰۹۱۳۱۲۵۴۸۲۸
• فاصله تا کویر مصر اصفهان: ۵۵ کیلومتر (یک ساعت با خودرو)

هتل کویری بالی یک هتل سه ستاره میان‌رده در شهر خور استان اصفهان است. این هتل ۴۰ واحد دارد و از جمله مهم‌ترین امکانات آن می‌توان به پارکینگ رایگان، اینترنت، سرویس اتاق، سالن بيليارد، فوتبال‌دستی و خدمات خانه‌داری اشاره کرد. واحدهای هتل مجهز به تلویزیون، یخچال، مینی‌بار و حمام هستند. همچنین رستوران هتل بالی دارای کافی شاپ، چایخانه سنتی و رستوران ایرانی است.

عکاس: اصغر شیروانی پور فیل آبادی / گوگل مپ

• آدرس: استان اصفهان، شهرستان خور و بیابانک، بخش جندق، روستای فرحزاد
• صفحه اینستاگرام: teeda_hotel@
• شماره تلفن: ۰۳۱۵۸۵۲۳۱۰۰ | ۰۹۱۲۴۶۷۱۲۳۷
• فاصله تا کویر مصر اصفهان: چهار کیلومتر (۱۰ دقیقه با خودرو)

هتل سنتی تی دا یک هتل سه ستاره میان‌رده در روستای فرحزاد استان اصفهان است. این هتل ۲۳ واحد با ظرفیت ۷۳ نفر دارد. واحدهای هتل مجهز به تلویزیون، یخچال و حمام هستند. همچنین هتل سنتی تی دا دارای رستوران ایرانی است.

عکاس: MJ Maj / گوگل مپ

• آدرس: استان اصفهان، شهرستان خور و بیابانک، بخش مرکزی، دهستان نخلستان، روستای بیاضه
• صفحه اینستاگرام: hotel.yata@
• شماره تلفن: ۰۹۱۲۵۱۰۶۲۴۸
• فاصله تا کویر مصر اصفهان: ۱۱۰ کیلومتر (۹۰ دقیقه با خودرو)

هتل بیاضه یا هتل سنتی یه تا، یک هتل میان‌رده در روستای بیاضه شهرستان خور و بیابانک استان اصفهان است. این هتل ۱۰ اتاق و مجموع ظرفیتی معادل ۳۶ نفر دارد و از جمله مهم‌ترین امکانات آن می‌توان به اینترنت، آشپزخانه، راهنمای تور، شوفاژ و کولر آبی اشاره کرد. اتاق‌ها و فضای حیاط اقامتگاه دارای معماری سنتی هستند و با استفاده از عناصر محلی به زیبایی آراسته شده‌اند.

عکاس: Saeid Badrkhani / گوگل مپ

شتر سواری یکی از جذاب‌ترین تفریح های کویر مصر ایران است که گردشگران می‌توانند در محل‌های مشخصی از كویر مصر و نزدیكی روستا سوار بر این شترها شوند. امروزه شتر سواری به بخش جدایی‌ ناپذیر از تور کویر مصر تبدیل شده است.

عکاس: نامشخص / گوگل مپ

موتورهای چهار چرخ امکان رانندگی در دل كویر و تجربه عبور از تپه‌های شنی را برای گردشگران فراهم می‌کنند.

عکاس: سامان بیات / گوگل مپ

ماشین سواری با خودروی آفرودی نیز هیجان خاص خود را به‌همراه دارد که می‌توان با آن به گردش در کویر و اجرای حركات نمایشی پرداخت. بی‌شک سرعت و هیجان در این طبیعت بکر، لحظه‌های نابی را برایتان رقم خواهد زد.

سند بوردینگ یا شن سواری هم از ورزش‌های مهیجی است که آدرنالین خون شما را بالا می‌برد؛ پس فقط کافی است یک بورد همراه‌تان باشد تا تجربه وصف‌ناپذیری نصیبتان شود.

عکاسی از طبیعت و جاهای دیدنی کویر مصر تفریح جذاب دیگری است که خاطرات شما را برای همیشه ثبت و ضبط می‌کند و باعث می‌شود که اطراف خود و زیبایی‌هایش را با دقت بیشتری ببینید و از آن لذت ببرید.

عکاس: Amirreza / unsplash.com

گونه‌های متنوع حیوانات مانند گربه، روباه شنی، مار جعفری، خرگوش، کارال، انواع جانوران کانگورویی و دو پا، پرندگان شکاری مانند شاهین و نیز حیوانات خزنده مثل مار، رطیل و عقرب از جمله حیوانات کویر مصر هستند.

همه مناطق کویری با وجود زیبایی منحصربه‌فردشان، طبیعتی خشن و پرخطر دارند؛ از همین رو، به‌همراه داشتن تجهیزات کامل و راهنمای آشنا به منطقه، از الزامات سفر به کویر به شمار می‌رود.

عکاس: Naintours / ویکی مدیا

• لباس مناسب کویر گردی: برای طبیعت‌گردی باید لباسی تن کنید که هنگام پیاده‌روی و کوه‌پیمایی راحت بوده و علاوه بر مقامت نسبت به آب، باد، خاک، رنگی متناسب با طبیعت داشته باشد. علاوه بر این، پوشیدن شلوار و پیراهن آستین بلند مانع از آفتاب‌سوختگی می‌شود.

مائده سمیع زاده

لباس مناسب طبیعت‌گردی و کمپینگ؛ راهنمای جامع سفرهای چهار فصل

مطالعه '9

• قمقمه
• چادر مسافرتی
• لباس گرم
• پتوی نازک
• بالشت کوچک
• کرم ضدآفتاب

معصومه صادقپور

چک لیست لوازم و وسایل کمپینگ

مطالعه '11

• عینک آفتابی
• کلاه لبه‌دار
• پاوربانک
• کفش مناسب برای پیاده‌روی
• پماد یا دستبند دفع حشرات
• جعبه کمک‌های اولیه
• وسایل ضروری برای مکان‌یابی (نقشه، جی‌پی‌اس، قطب‌نما، آینه و...)

وجود چاه آب عمیق، سرسبزی منطقه بیابانی، کشت درخت گز و... جهت جلوگیری از جابه‌جایی شن‌های روان، بلواری به عرض حدود ۵۰ متر در داخل روستا، وجود خانه‌های کویری و بازسازی آن‌ها جهت اسکان توریست، موتورسواری و شترسواری در کویر مصر و از همه مهم‌تر نیزارهای وسیع و سرسبز در فاصله پنج کیلومتری روستای مصر و تپه‌های شنی اطراف، از جمله عواملی هستند که باعث رونق برگزاری تور کویر مصر از تهران و شهرهای دیگر شده‌اند.

عکاس: فرزان دهباشی / گوگل مپ

آسمان کویر مصر ایران چنان به شما نزدیک است که حس می‌کنید اگر دستتان را دراز کنید، می‌توانید ستاره‌ای از آن بچینید. این آسمان خیره‌کننده تنها موردعلاقه چشمان غیرمسلح نیست؛ چراکه ستاره‌شناسان هم می‌توانند در تمام فصول سال بدون هیچ مانعی در روستای مصر به تماشای ستارگان بنشینند.

رمل‌ها مهم‌ترین جاذبه کویر مصر هستند. پشته‌های شنی از ماسه روان که تا پشت دیوار خانه‌های روستایی سرک کشیده‌اند. تماشای وسعت رمل‌های زرد رنگ در کویر مصر تجربه‌ای به‌یادماندنی‌ را برایتان رقم خواهد زد.

عکاس: Mohammad Asadi / unsplash.com

از دیگر نقاط دیدنی این منطقه می‌توان به دریاچه نمک خور و کویر طبقه واقع در ۵۰ کیلومتری جاده خور طبس، روستای گرمه، روستای محمدآباد کوره گز، روستای عروسان، روستای فرحزاد، جاده کاروان گذر عروسان بیدستان، جاده آفرود ابراهیم زهرا، ریگ کله، چال سلکنون، نیزار مصر، دریاچه نمک سلکنون، تخت عباسی، تخت عروس و رمل‌های ماسه‌ای اطراف روستا اشاره کرد.

• آدرس: استان اصفهان، شهرستان خور و بیابانک، بخش جندق، شمال روستای فرحزاد
• فاصله تا کویر مصر: پنج کیلومتر (۱۰ دقیقه با خودرو تا روستای فرحزاد و ادامه مسیر با پای پیاده یا خودروی آفرودی)

چال سلکنون در جنوب کویر بزرگ مرکزی ایران و در شمال روستای فرحزاد واقع شده است و از جاهای دیدنی کویر مصر به حساب می‌آید. چال‌ها به مناطقی گفته که نسبت به مناطق اطراف دارای ارتفاع کمتری هستند و حالت فرورفتگی در زمین دارند. چال سلکنون نیز فرورفتگی زیبایی است که تپه‌های شنی آن را احاطه کرده‌ و منظره جالبی به وجود آورده‌اند.

عکاس: mohammad saleh timar / گوگل مپ

برای رفتن به چال سلکنون و دریاچه سلکنون باید از روستای مصر به طرف شمال بروید و پس از روستای فرحزاد، دو راهی چال سلکنون را در پیش بگیرید تا به دو راهی دیگری برسید که مسیر شمالی، شما را به چال سلکنون و مسیر شمال شرقی به دریاچه نمک سلکنون، تخت عروس و تخت عباسی می‌رساند.

• آدرس: استان اصفهان، شهرستان خور و بیابانک، بخش مرکزی، دهستان نخلستان، روستای بیاضه
• فاصله تا کویر مصر: ۱۱۰ کیلومتر (۹۰ دقیقه با خودرو)

روستای بیاضه در بخش کویری اصفهان در ۵۰ کیلومتری جنوب شرقی خور قرار دارد و نخلستان‌ها و آثار تاریخی ارزشمندی دارد. جالب اینکه در سفرنامه ناصر خسرو، به قلعه تاریخی بیاضه با بیش از هزار سال قدمت و معماری بناهای عصر ساسانی اشاره شده است. علاوه بر بازدید از قلعه، قدم‌زدن در نخلستان‌های سربه‌فلک‌کشیده نیز می‌تواند جذاب باشد.

عکاس: Sajjad Vosoghi / گوگل مپ

• آدرس: استان اصفهان، شهرستان خور و بیابانک، بخش مرکزی، حاشیه شهر خور
• فاصله تا کویر مصر: ۱۱۰ کیلومتر (۹۰ دقیقه با خودرو)

دریاچه نمک سلکنون در شمال شرقی روستای مصر قرار دارد و آب آن از پساب‌ کشاورزی تامین می‌شود. در سال ۱۳۵۵ شمسی سیلی در منطقه مصر اتفاق می‌افتد که به‌تبع آن دریاچه بزرگی در این نقطه به وجود می‌آید و به همین دلیل به آن «سیل کنون» می‌گفتند؛ هرچند به مرور زمان به سلکنون تغییر یافت.

دریاچه نمک خور نیز بزرگ‌ترین دریاچه نمک فصلی ایران و یکی از بزرگ‌ترین منابع استخراج پتاس در جهان است که ۲,۰۰۰ کیلومتر وسعت دارد. دریاچه پوشیده از اشکال پنج‌ضلعی نمک است که به‌دلیل اختلاف زیاد درجه حرارت روز و شب و شکسته شدن لایه نمک سطحی، رطوبت از لایه‌های زیرین خارج و این چندضلعی‌های نمکی تشکیل می‌شود.

عکاس: Ebrahim Asadi / گوگل مپ

کویر مصر اصفهان مقصدی منحصربه‌فرد برای علاقه‌مندان به طبیعت و ماجراجویی در دل سکوت است؛ پس همین امروز سفر خود را برنامه‌ریزی کنید. اگر تجربه‌ای از سفر به این پهنه خشک و در عین حال زیبا دارید، آن را با ما و سایر کاربران کجارو در میان بگذارید.

منبع عکس کاور: Unsplash.com | عکاس: naeim jafari (تصویر هوایی از روستا و کویر مصر)